واکاوی دستوری نوشتار فارسی‌آموزان چینی سطح فرامیانی؛ تحلیلی بر پایه دستور مقوله و میزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار آموزش زبان فارسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

چکیده

یکی از گام‌های اساسی و ضروری در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان (آزفا) جمع‌آوری و ثبت داده‌های خام زبانی و تهیه پیکره زبانی فارسی‌آموزان غیرایرانی و توصیف داده‌های آن با استفاده از نظریه‌های زبان شناسی است. پژوهش حاضر با هدف برداشتن گامی کوچک درراستای ایجاد پیکره تولیدی فارسی‌آموزان غیرایرانی و نیز آشنایی بیشتر با ویژگی‌های دستوری نوشتار فارسی‌آموزان انجام شده‌ است. پرسش‌ اصلی دربارۀ ویژگی ساختمان دستوری نوشتار فارسی‌آموزان چینی سطح فرامیانی است. پرسش فرعی دربارۀ میزان کارآمدی دستور مقوله و میزان در توصیف ساختمان دستوری زبان میانی فارسی‌آموزان است. پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است و با استفاده از پیکره‌ای زبانی برگرفته از آزمون نگارش پایان دوره تکمیلی 36 فارسی‌آموز چینی مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) برپایه نظریه زبانی مقوله و میزان انجام شده است. یافته‌ها نشان داده ساختار جمله در نوشتار فارسی‌آموزان چینی سطح فرامیانی غالباً از نوع هسته‌ای، مرتبه‌بندی شده و مِهین است ولی بندهای وابسته و واژگون‌مرتبه هم در نوشته‌ها دیده می‌شوند. از یافته‌های دیگر آن است که به طور میانگین گروه فعلی هر جمله دارای مشخصاتی همچون خودایستای شخصی، معلوم و مثبت است و گروه فعلی خودایستای غیرشخصی و جهت مجهول تقریباً دیده نمی‌شود. مشخصه بارز گروه اسمی نیز بدون وابسته و تک وابسته بودن آن است؛ ولی گروه قیدی تقریباً به نسبت یکسان از نوع باعلامت و بدون علامت است. پژوهش همچنین کارایی دستور مقوله و میزان در توصیف دقیق نوشتار فارسی‌آموزان چینی را تایید کرده است.

کلیدواژه‌ها

دوره 7، شماره 12
پاییز و زمستان 1401
اسفند 1401
صفحه 225-254
  • تاریخ دریافت: 07 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 01 شهریور 1401
  • تاریخ پذیرش: 02 شهریور 1401