نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• الهام صداقت ¹
• اسماعیل آذر ²
• بهمن زندی ³

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ استاد زبانشناسی همگانی، گروه ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

ضرب‌‌المثل‌‌ها بخش مهمی از زبان و ادبیات ملل هستند که می‌‌توانند خارجی‌‌ها را با جامعۀ زبانی برآمده از آن آشنا سازند؛ از این‌‌رو مطالعۀ تطبیقی ضرب‌‌المثل‌‌ها می‌‌تواند در آموزش زبان خارجی و تقویت توانش ارتباطی زبان‌‌آموزان مفید باشد. با توجه به تعداد قابل توجه فارسی‌آموزان خارجی در سراسر جهان و حضور گستردۀ آنان در مراکز آموزش زبان فارسی در ایران، مطالعه تطبیقی ضرب‌‌المثل‌‌ها یکی از راه‌‌های دستیابی به اشتراکات فرهنگی‌- زبانی در جهت تسهیل آموزش زبان فارسی به خارجیان است. در این پژوهش کیفی که با روش توصیفی-تحلیلی و با حضور250 فارسی‌‌آموز از کشورهای مختلف عربی انجام شده، بیست ضرب‌‌المثل پرکاربرد و رایج فارسی و عربی حاوی اسامی حیوانات (ده ضرب‌‌المثل فارسی و معادل آنها در عربی و ده ضرب‌‌المثل عربی و معادل آنها در فارسی) براساس الگوی ریچموند (1987) و طبقه‌‌بندی زرکوب و امینی (1393) مطابقت داده شدند. نتایج نشان داد که اشتراکات زبانی و فرهنگی بسیار زیادی میان عرب‌‌زبان‌‌ها و فارسی‌‌زبان‌‌ها در به‌‌کارگیری اسامی حیوانات در ضرب‌‌المثل‌‌ها وجود دارد که می‌‌توان با در نظر گرفتن این اشتراکات و استفاده از ضرب‌‌المثل‌‌های رایج فارسی که مشابه آن در کشورهای عربی نیز وجود دارد؛ از بیشتر سوءتفاهم‌های فرهنگی و زبانی پیشگیری و امر آموزش زبان فارسی به فارسی‌‌آموزان عرب را تسهیل کرد.

کلیدواژه‌ها

• ضرب‌المثل
• نمادهای حیوانی
• فارسی‌آموزی
• فارسی‌آموزان عرب
• الگوی ریچموند
• طبقه‌بندی زرکوب و امینی

موضوعات

• نقد و بررسی الگوها و شیوه‌‏های آموزش زبان فارسی در داخل و خارج از کشور