تدوین و ارزیابی درسنامه‌های آموزش زبان فارسی ویژۀ «رشتۀ مدیریت» برای فارسی‌آموزان غیرایرانی در سطح پیشرفته: آموزش برای اهداف دانشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد آزفا، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

در حوزۀ تدوین کتاب‌های درسی و متون آموزش زبان فارسی به غیر‌‌فارسی‌زبانان برای اهداف ویژۀ دانشگاهی با وجود اهمیت بالای امر، آثاری بسیار اندک تدوین گردیده‌‌اند. هدف از پژوهش حاضر، تدوین و ارزیابی درسنامه‌های آموزش زبان فارسی در رشتۀ مدیریت برای فارسی‌آموزان غیرایرانی در سطح پیشرفته برای اهداف دانشگاهی است. مواد آموزشی برای این گروه از مخاطبان که با هدف ادامه تحصیل یا فعالیت در هر کدام از گرایش‌های رشتۀ مدیریت به فارسی‌آموزی می‌پردازند، می‌باید ضمن تقویت مهارت‌های اصلی و فرعی زبانی، مشتمل بر موارد اختصاصی مورد نیاز آنان برای ادامۀ تحصیل یا کسب و کار در رشتۀ مدیریت (تمامی گرایش‌ها) باشد. بر این اساس تولید محتوای زبانی ویژۀ این رشته‌، با بهره‌گیری از رویکرد محتوامحور، با تهیۀ 11 درس (در قالب 3 بخش) برای آموزش زبان فارسی به مدت 110 ساعت (هر درس برای 5 جلسه آموزش) به انجام رسیده است. در تهیه و ارزیابی درس‌نامه‌ها، ده عامل: موضوع اصلی، واژگان و ساختار، کیفیت تکالیف، تصاویر، متون آموزشی، شنیداری، خوانداری، گفتاری، نوشتاری، اهداف‌ویژه مدیریتی مورد توجه قرار گرفته است. پرسش‌های اصلی پژوهش عبارتند از: 1- ویژگی‌های محتواهای آموزشی مناسب برای غیرفارسی‌زبانان در رشتۀ مدیریت در چارچوب رویکرد محتوامحور کدامند؟ 2- شیوه‌های موثر برای تقویت چهار مهارت اصلی زبان فارسی برای گروه مخاطب و با هدف برقراری ارتباط کدامند؟ به‌ منظور ارزیابی ساختاری، محتوایی و شکلی درس‌نامه‌ها بر مبنای مدل ارزیابی تکوینی جیس (1989) و کانینگزورث (1995)، پرسشنامه‌ای تهیه و همراه با درس‌نامه در اختیار 30 متخصص آموزش زبان فارسی در مراکز آموزش زبان فارسی دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی و دانشگاه مجازی المصطفی گذاشته شد. تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها نمایانگر همخوانی معنی‌دار 9 عامل از 10 عامل مورد بررسی با نیازهای زبان‌آموزان برای ادامه تحصیل و فعالیت در گرایش‌های مختلف رشته مدیریت است. نتایج تحلیل همچنین به صورت آمار استنباطی در پژوهش ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

برومند، میترا. (1396). تدوین درسنامه رشته مدیریت ویژه فارسی‌آموزان غیرایرانی با رویکرد محتوامحور برای اهداف دانشگاهی در سطح پیشرفته. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
پارساکیا، محمدمهدی. (1397). تهیه و تدوین متون کمک آموزشی خواندن برای دانشجویان غیرفارسی‌زبان رشتۀ زبان و ادبیات فارسی با تکیه بر مهارت درک مطلب بر پایۀ رویکرد شناختی. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
پازارگادی، علاءالدین. (1346). فارسی از طریق انگلیسی. چاپ اول. تهران: انتشارات کتابخانۀ ابن­سینا.
پازارگادی، علاءالدین. (1385) فارسی آسان. چاپ دوم. تهران: انتشارات رهنما.
ثمره، یدالله. (1366). آموزش زبان فارسی. تهران: نشر بین­المللی المهدی.
ذوالفقاری، سید­حسن؛ غفاری، مهبد و بهروز محمودی بختیاری (1380). فارسی بیاموزیم. تهران: سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی.
رسولی موسوی، سیده­فاطمه. (1387). خودآموز زبان فارسی. قم: انتشارات جامعه­الزهرا(س).
ریچاردز، جک. سی. (1397). تدوین برنامۀ آموزشی در آموزش زبان. ترجمه مهین‌ناز میردهقان‌فراشاه و پژمان محمودی و مریم صالحی. تهران: انتشارات خاموش.
صفارمقدم، احمد. (1378). زبان فارسی. تهران: شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی.
صفری، سعید. (1396). سلام فارسی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
صحرایی، رضامراد. (1391). چشم‌انداز آموزش زبان فارسی به غیرایرانیان از منظر برنامه‌ریزی درسی. پژوهش‌های زبان‌شناسی. سال 4. شماره 1. بهار و تابستان 1391، صص: 97-113.
صحرایی، رضامراد. افسانه غریبی. داود ملک­لو. سمانه صادقی. منیژه شهبازخان. مریم سلطانی. (1396). مینا 1 و 2. تهران: انتشارات کانون زبان ایران (وابسته به کانون پرورش فکری کودک و نوجوان).
ضرغامیان، مهدی. (1377). آموزش زبان فارسی از مبتدی تا پیشرفته. تهران: شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی.
مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی. (1384). آموزش فارسی به فارسی. قم: مرکز بین­المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص).
میردهقان فراشاه، مهین­ناز. امیررضا وکیلی­فرد. زینب منتظری­راد. فرشته باقری. (1395). چارچوب مرجع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی­زبانان. تهران: نشر خاموش.
میردهقان فراشاه، مهین­ناز؛ باقری، فرشته؛ حاجی‌باقری، زهرا؛ کریم­زاده، سیمین؛ عبداللهی پارسا، طاهره؛ منتظری‌راد، زینب؛ ملاییان، مهرنوش و حمید آقایی. (1398). پرفا (مجموعۀ 9 جلدی). تهران: انتشارات مؤسسۀ نگارستان اندیشه و دانشگاه شهید بهشتی.
نیشن، پل و جان مکالیستر. (1395). طراحی برنامۀ آموزشی زبان. ترجمه مهین‌ناز میردهقان فراشاه، شبنم مجیدی، زهرا حاجی­باقری و مینا فرهی. تهران: نشر خاموش.
میردهقان فراشاه، مهین‌ناز؛ میرزایی برزکی، رضا و مرضیه دهقانی. (1397). «تدوین و ارزیابی درسنامه‌های جامع آموزش زبان فارسی به چینی‌زبانان در سطح پایه براساس چارچوب مرجع آموزش زبان فارسی». پژوهشنامه آموزش زبان فارسی به‌غیر فارسی‌زبانان. سال هشتم. شماره 17. صص: 127-155.
وکیلی‌فرد، امیررضا. (1391). فارسی ویژه مهندسی برای دانشجویان خارجی. قزوین: موسسۀ پژوهشی پارسیان فرهیخته با همکاری موسسۀ انتشارات پرک.
وکیلی‌فرد، امیررضا و منیژه گله‌داری. (1395). ضربان زندگی: گسترش واژگان و درک متون نیمه تخصصی زبان فارسی در حوزۀ علوم پزشکی. چاپ اول. قزوین: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد قزوین.
وکیلی‌فرد، امیررضا و زهره صدیقی‌فر (1397). نبض زندگی: گسترش واژگان و درک متون نیمه تخصصی زبان فارسی در حوزۀ علوم پزشکی (سطح میانی). قزوین: دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره).
یاحقی، فرشته (1396). تدوین درسنامه رشته حسابداری ویژه فارسی‌آموزان غیرایرانی با رویکرد محتوامحور برای اهداف دانشگاهی درسطح پیشرفته. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
Cammarata, L. (2016). Content-based foreign language teaching; curriculum and pedagogy for developing advanced thinking and literacy skills. New York: Routledge.
Combe, Colin. (2006). Introduction to E-business Management and Strategy. Elsevier. 87-107.
Council of Europe. (2001). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment. Cambridge: Cambridge University Press.
Council of (2020). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment. Companion Volume with New Descriptors. www.coe.int/lang.cefr
Cunningsworth, A. (1995). Choosing your coursebook. Heinemann
Farokhfal, R. (2013). Introduction to Persian: Persian Here & Now, Mage Publishers, United States.
Geis, G. L. (1989). Formative Evaluation: Developmental testing and expert review. Performance and Instruction. 26. 1-8.
Hadley, A. O. (2003). Teaching Language in Context. (3rd). Massachusetts, Boston. Heinle & Heinle Publishers. Wadsworth, Inc.
Hutchinson, Tom, Waters Alan. (2010). English for specific purposes, a learning centered approach. Cambridge University Press.
Inmaculada, F. & Risänen, C. (2008). ESP in European higher education: Integrating language and content. Amsterdam: Benjamins.
Lyster, (2017). Content-Based Language Teaching. New York: Routledge.
Mascull, B. (2010). Business vocabulary in use; Advanced. Cambridge University Press.
Met, M. (1991). Learning language through content: Learning content through language. Foreign Language Annals, 24.4, 281– 295.
Mirdehghan Farashah, M. (2021). Persian Reference Framework: Teaching Persian to speakers of other languages. International Journal of Language Studies 15 (4), 153-170.
Mirdehghan Farashah, M., Bagheri, F., Hajibagheri, Karimzadeh, S., AbdollahiParsa, T., Montazeri, Z. Mollaian, M. & Aghaei, H. (2019). Professional Series of PARFA. Negarestan-e Andisheh Publishing Institute in conjunction with Shahid Beheshti University & International Scientific Cooperation Center of MSRT.
Mirdehghan Farashah, M., MirzaeiBarzaki, R. & Dehghani, M. (2019). Developing and evaluating a comprehensive textbook for teaching Persian to Chinese speakers at the elementary level on the basis of Standard Framework for Teaching Persian Language. Journal of Teaching Persian to Speakers of Other Languages, 8 (TOME 17), 127-155.
Mirdehghan Farashah, M., & S. R. Yousefi (2020). “Teaching Persian varieties and dialects: A Persian reference framework”. In the Routledge Handbook of Second Language Acquisition and Pedagogy of Persian. Ed. Pouneh Shabani-Jadidi. Routledge. Chapter 24, pp. 494-523.
Mirdehghan Farashah, M., Vakilifard, A., Montazeri, Z. & Bagheri, F. (2016). Persian Framework of Reference for teaching Persian to speakers of other languages: grammar, vocabulary, and function; for the elementary, intermediate, and advanced levels. Khamoosh Publication, in conjunction with the International Scientific Cooperative Center of MSRT.
Nation, I.S.P. & John Macalister. (2016). Language Curriculum Design. Translated by: M. Mirdehghan Farashah, S. Majidi, Z. HajiBagheri & M. Farahi. Tehran: Khamush Publications.
Nicolaenko, E.B. (2008). Business English Textbook, Tomsk Polytechnic University. 5-38.
Omoto, Mulamba Patrick, Nyongesa, Wesonga Justus. (2013). Content-Based Instruction: A Study of Methods of Teaching and Learning English in Primary Schools in Butula District. International Journal of Business and Social Science. Vol. 4. No. 5.
Robinson, P. C. (1980). ESP (English for Specific Purposes). Elsevier Science & Technology Books.
Räisänen, C. A. (2008). The state of ESP teaching and learning in Western European higher education. John Benjamins publishing company.
Richards, Jack C. (2018). Curriculum Development in Language Teaching. Translated by: M. Mirdehghan Farashah, P. Mahmoudi, & M. Salehi. Tehran: Khamush Publications.
Stoller, Fredrica L. (2004). Content-based instruction: perspectives on curriculum planning. Cambridge University Press. Volume 24, pp. 261-283.
 
دوره 10، شماره 18
شهریور 1403
صفحه 121-156
  • تاریخ دریافت: 29 فروردین 1403
  • تاریخ بازنگری: 31 خرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 25 تیر 1403