تأثیر ارزشیابی مشارکتی بر دانش واژگانی فارسی ‏آموزان غیر ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته ی کارشناسی ارشد آزفا، دانشگاه بین المللی امام خمینی ، قزوین، ایران.

2 گروه زبانشناسی و آزفا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.

3 گروه زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.

چکیده

 با توجه به اهمیت و ضرورت ارزشیابی در آموزش و یادگیری زبان خارجی (دوم)،‌ هدف از این پژوهش بررسی تأثیر ارزشیابی مشارکتی (خود-ارزیابی و همتا-ارزیابی) بر سطح دانش واژگانی فارسی‌‌آموزان غیرایرانی است؛ جامعه آماری این پژوهش،‌ فارسی‌‌آموزان عرب‌‌زبان سطح پیشرفته مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) بود که ۵۲ نفر از آنان به‌‌عنوان نمونه آماری به‌صورت تصادفی به دو گروه گواه و آزمایش (خود-ارزیاب و همتا-ارزیاب) انتخاب شدند. یک آزمون واژه محقق‌‌ساخته به‌صورت چهارگزینه‌‌ای به‌عنوان پیش‏آزمون برگزار شد. برگه آزمون گروه گواه به وسیله پژوهشگر تصحیح شد. در گروه خود-ارزیاب برگه‌های آزمون به‌‌همراه کلید پرسش‌‌ها و معنای واژگان در اختیار خود زبان‌‌آموزان قرار گرفت تا برگه‌ خود را تصحیح کنند. در گروه همتا‌ـ ارزیاب، همان روال گروه خودـ ارزیاب انجام شد؛ ‌با این تفاوت که در این گروه، برگه‌های آزمون به‌صورت تصادفی در اختیار همکلاسی‌ها جهت تصحیح قرار گرفت. پس از گذشت دو هفته همان آزمون به‌عنوان پس‌آزمون دوباره برگزار شد و این بار فقط توسط خود مدرس تصحیح و نمرات پیش‌آزمون و پس‏آزمون تحلیل گردید. برای بررسی پایایی آزمون از دو روش ضریب کودر ریچاردسون و ضریب همبستگی نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب کودر ریچاردسون در سطح مطلوب 884/0 و میزان همبستگی بین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون نیز در حد مطلوب و معنا‌‌دار 923/0 بوده است؛ همچنین گروه آزمایش، یعنی گروه‌های خود-ارزیاب و همتا-ارزیاب در پس‌آزمون در مقایسه با گروه گواه به‌طور معناداری عملکرد بهتری داشتند و عملکرد گروه خود-ارزیاب در مقایسه با گروه همتا- ارزیاب عملکرد بهتری داشته است. بر این اساس مدرسان آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌‌زبانان می‌‌توانند افزون بر روش‌‌های سنتی ارزشیابی‌ به‌‌منظور افزایش توانش زبانی فارسی‌‌آموزان از ارزشیابی‌‌های مشارکتی نیز استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آلن، ویرجینیا، فرنچ. (1366). «فنون تدریس لغت». ترجمه قاسم کبیری. رشد آموزش زبان. شماره11. صص: 10-28.
میردهقان، مهین‌ناز؛ وکیلی‌فرد، امیررضا؛ منتظری‌راد، زینب و باقری، فرشته. (1395). چارچوب مرجع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان؛ حوزه‌های دستور، واژه و کارکرد برای سطوح پایه، میانی و پیشرفته. تهران: نشر خاموش.
Allen, A.F. (1993). Techniques in Teaching Vocabulary. Oxford: Oxford University press.
Austin, J. (1975). How to Do Things with Words. Harvard University Press.
Birjandi, P. & Bolghari, M. (2015) The Relationship between the Accuracy of Self and Peer-assessment of Iranian Intermediate EFL Learners and Their Learning Styles. Theory and Practice in Language Studies, 5(5): 996-1006.
Boud, D. & Soler. R. (2015). “Sustainable Assessment Revisited. Assessment & Evaluation in Higher Education: 1–14. Advance Online Publication. doi:10.1080/02602938. 2015.1018133.
Brown, H. D. (2001). Principles of Language Learning and Teaching (3rd). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall Regents.
Brown, H. D. (2004). Language Assessment: Principles and Classroom Practices. Upper Saddle River, NJ: Allyn & Bacon.
Brown, H. D. Abeywickrama, P. (2010). Language Assessment: Principles and Classroom Practices. Pearson
Carter, R. & M. McCarthy, (1988), Vocabulary and Language Learning. London: Longman.
Chastain, K. (1988). Developing Second Language Skills: Theory and Practice (3th ed). New york: Harcourt Javanovich Inc.
Cheng, W. Warren, M. (2005). Peer assessment of language proficiency. Language Testing, 22. (1), 93–121.
Erwin, T. D. (1991). Assessing student learning and development: A guide to the principles, goals, and methods of determining college outcomes. Hoboken, NJ: Jossey-Bass.
Esfandiari, R. & Myford, C.M. (2013). Severity differences among self-assessors, peer-assessors, and teacher assessors rating EFL essays. Assessing Writing 18:111–131
Falchikov, N. & Goldfinch, J. (2000). Student peer assessment: A meta-analysis comparing peer and teacher remarks. Review of Educational Research, 70 (3), 287–322.